Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý môi trường khu vực nông thôn, tạo chuyển biến tích cực về nhận thức “xem rác là nguồn tài nguyên”, Sở Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng kế hoạch và triển khai thí điểm Mô hình “Phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn bằng chế phẩm sinh học IMO khu vực nông thôn”, tại xã Vĩnh Hoà Hưng Bắc, huyện Gò Quao và xã Vân Khánh Tây, huyện An Minh. Mô hình được thực hiện trong thời gian 6 tháng và bắt đầu từ tháng 5/2022.
Trong thời gian thực hiện mô hình, Sở Tài nguyên và Môi trường đã triển khai nhiều hoạt động giới thiệu, tập huấn, hướng dẫn cụ thể cho người dân theo phương châm “cầm tay chỉ việc” để người dân có thể hiểu rõ phương pháp, nhận thấy giá trị và những lợi ích mang lại từ những việc làm nhỏ thông qua việc tự phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn bằng chế phẩm sinh học IMO. Qua các buổi tập huấn, người dân tham gia rất quan tâm theo dõi, nhiệt tình thảo luận các nội dung liên quan đến việc thực hành, ứng dụng chế phẩm IMO.
Hướng dẫn các hộ dân phương pháp thực hiện chế phẩm sinh học IMO tại nhà (Ảnh: Hồng Loan)
Trước khi diễn ra Hội nghị, Đoàn khảo sát thực tế gồm có: ông Đoàn Hữu Thắng – Phó Giám đốc Sở TN&MT; ThS. Hoàng Sơn Công, Phó viện trưởng Viện Khoa học phát triển tài năng Việt Nam; Thiếu tá Nguyễn Thị Liên, Cán bộ hưu trí thành phố Hà Nội, Chủ trang trại giun quế GHT (vừa đạt danh Phụ nữ Thủ đô tiêu biểu năm 2022); Bà Nguyễn Thị Hoà Hiệp, Phó Chủ tịch Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh Kiên Giang; Ông Trang Hồng Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND huyện Gò Quao; Bà Phùng Thị Bích Lam, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường; lãnh đạo UBND các huyện, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Phòng Tài nguyên và Môi trường các huyện trên địa bàn tỉnh; lãnh đạo UBND các xã trên địa bàn huyện Gò Quao,… đã đến tham quan tại các hộ dân tiêu biểu tham gia thực hiện mô hình tại xã Vĩnh Hòa Hưng Bắc, huyện Gò Quao.
Thiếu tá Nguyễn Thị Liên, Cán bộ hưu trí thành phố Hà Nội, Chủ trang trại giun quế GHT chia sẻ kinh nghiệm thực hiện với người dân
Đoàn khảo sát thực tế tại xã Vĩnh Hòa Hưng Bắc, huyện Gò Quao
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị tổng kết, ông Đoàn Hữu Thắng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đánh giá: qua 06 tháng triển khai thực hiện, đến nay Mô hình đạt được kết quả nhất định trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt nói riêng, công tác bảo vệ môi trường khu vực nông thôn nói chung. Tuy đây không phải là một giải pháp tổng thể về quản lý chất thải rắn, nhưng có thể khẳng định kết quả của Mô hình sẽ là tiền đề, là cơ sở để chúng ta có cái nhìn tổng quát và tìm ra được giải pháp đơn giản hơn, chi phí thấp hơn nhưng đem đến hiệu quả cao hơn trong công tác quản lý môi trường.
Ông Đoàn Hữu Thắng, Phó Giám đốc Sở TN&MT phát biểu khai mạc tại Hội nghị
Báo cáo tổng kết mô hình tại Hội nghị đã nêu: nhờ sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên của Lãnh đạo UBND xã; công chức phụ trách nhiệt tình hướng dẫn, vận động người dân tham gia Mô hình. Đặc biệt trong đó với sự quan tâm, chỉ đạo của Hội liên hiệp Phụ nữ huyện Gò Quao, sự nhiệt quyết và có trách nhiệm của Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Vĩnh Hoà Hưng Bắc thường xuyên theo dõi, vận động hội viên các ấp và người dân tích cực tham gia, Mô hình đã đạt được những kết quả nhất định, số hộ dân phân loại rác thải tại hộ gia đình đạt 100 % (ngoài kết quả mong muốn), số hộ dân ứng dụng chế phẩm IMO xử lý rác hữu cơ là 147/188 hộ, đạt 78,2 %.
Nhìn chung, thông qua Mô hình đã nâng cao được ý thức bảo vệ môi trường, tạo chuyển biến tích cực nhận thức của người dân về “Rác” xem “Rác là tài nguyên”. Đặc biệt, Mô hình đã được nhiều hộ dân “đón nhận” và rất đồng tình hưởng ứng, hài lòng về những ứng dụng thực tế, đem lại về lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.
ThS. Hoàng Sơn Công và Thiếu tá Nguyễn Thị Liên trình bày tại Hội nghị
Bà Hồ Thị Hồng Loan, Chuyên viên Chi cục Bảo vệ môi trường báo cáo tổng kết mô hình tại Hội nghị
Tuy nhiên, Mô hình còn chưa nhận được sự ủng hộ và tham gia nhiệt tình của tất cả hộ dân, việc ứng dụng chế phẩm sinh học IMO xử lý rác thải hữu cơ chưa nhiều, nguyên nhân chủ yếu: đây là giải pháp mới, “dễ làm – rẻ tiền – hiệu quả cao” nên đôi khi người dân chưa thật sự tin, còn xem nhẹ giải pháp và đồng tình chưa cao; thời gian tổ chức tập huấn và triển khai Mô hình chưa đủ dài; việc xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn, lượng rác thải còn lại (bọc nylong, các loại bao bì nhựa không có khả năng tái chế) chưa được địa phương tổ chức thu gom, xử lý và giải pháp xử lý hiện nay chưa đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường (đốt bằng lò gạch tự chế);…
Để tiếp tục triển khai và nhân rộng Mô hình “Phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn bằng chế phẩm sinh học IMO” khu vực nông thôn và mở rộng “ứng dụng chế phẩm IMO trong trồng trọt và chăn nuôi”, thời gian tới, cần sự chung tay của các ngành, các cấp và sự đồng lòng tham gia của cả cộng đồng; sự cần thiết đề ra những giải pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện từng địa phương; đồng thời giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn các huyện và thành phố, cụ thể như: xử lý ô nhiễm môi trường tại các bãi rác lộ thiên, giảm thiểu tác hại từ rác thải nhựa và nghiên cứu giải pháp xử lý các loại rác thải nhựa không có khả năng tái sử dụng thành vật liệu có ích khác,... để tiến đến mục tiêu, thực hiện phân loại rác thải tại nguồn chậm nhất đến ngày 31 tháng 12 năm 2024 trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, đồng thời góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong Bộ Tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới.
Một số hình ảnh tại Hội nghị:
